پر کردن دندان یکی از رایج ترین و ضروری ترین روش های دندانپزشکی است که به منظور ترمیم دندان های آسیب دیده یا پوسیده انجام می شود. پوسیدگی دندان یکی از مشکلات شایع در بین افراد است که می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند بهداشت نامناسب دهان، مصرف زیاد قند و عدم مراجعه منظم به دندانپزشک باشد. این مشکل نه تنها می تواند باعث درد و ناراحتی شود، بلکه در صورت عدم درمان، می تواند به عفونت های جدی تر و از دست رفتن دندان منجر گردد.روش پر کردن دندان به دندانپزشکان این امکان را می دهد که با حذف بافت آسیب دیده و جایگزینی آن با مواد مناسب، دندان را به حالت طبیعی خود باز گردانند. این فرایند نه تنها به بهبود عملکرد دندان کمک می کند، بلکه به حفظ زیبایی لبخند نیز می انجامد. در این مقدمه، به بررسی اهمیت پر کردن دندان، انواع مواد مورد استفاده و مراحل انجام این روش خواهیم پرداخت.
روش ها و مزایای پر کردن دندان
پر کردن دندان به روش غیرمستقیم:
پر کردن دندان به روش غیرمستقیم، که به آن "ترمیم غیرمستقیم" نیز گفته می شود، یک فرایند دندانپزشکی است که در آن دندانپزشک از مواد خاصی برای ترمیم دندان استفاده می کند، اما این مواد به طور مستقیم در مطب دندانپزشکی روی دندان قرار نمی گیرند. در عوض، دندانپزشک ابتدا یک قالب از دندان آسیب دیده تهیه می کند و سپس ترمیم در لابراتوار ساخته می شود. مراحل این روش به شرح زیر است:تشخیص و آماده سازی: دندانپزشک دندان را معاینه کرده و ناحیه آسیب دیده را مشخص می کند. پس از بی حس کردن ناحیه، بافت پوسیده یا آسیب دیده حذف می شود.تهیه قالب: دندانپزشک از دندان آسیب دیده و دندان های مجاور قالب گیری می کند. این قالب می تواند از مواد سیلیکونی یا پلی و ینیل سیلیکون تهیه شود.انتخاب ماده ترمیمی: دندانپزشک و بیمار نوع ماده ای که برای ترمیم استفاده خواهد شد (مانند سرامیک، کامپوزیت یا طلا) را انتخاب می کنند.ساخت ترمیم: قالب تهیه شده به آزمایشگاه دندانپزشکی ارسال می شود، جایی که تکنسین دندانپزشکی ترمیم را با استفاده از ماده انتخاب شده می سازد. این مرحله ممکن است چند روز طول بکشد.پالیش: پس از نصب ترمیم، دندانپزشک سطح آن را پولیش کرده و در صورت نیاز، تنظیمات لازم را انجام می دهد تا دندان به خوبی با دندان های دیگر هماهنگ شود.مزایا:
دقت بالا در ساخت ترمیم.
زیبایی و هماهنگی با دندان های طبیعی.
دوام و مقاومت بالا، به ویژه در مورد سرامیک و طلا.
معایب:
زمان بر بودن فرایند، زیرا نیاز به چندین جلسه دارد.
هزینه بالاتر نسبت به پر کردن دندان به روش مستقیم.
پر کردن دندان به روش غیرمستقیم به ویژه برای ترمیم های بزرگ تر یا در دندان های جلو که زیبایی اهمیت بیشتری دارد، بسیار مناسب است.
پر کردن دندان به روش اینله و آنله (اینلی آنلی):
پر کردن دندان به روش اینله (Inlay) و آنله (Onlay) یکی از تکنیک های پیشرفته در دندانپزشکی ترمیمی است که برای ترمیم دندان های آسیب دیده یا پوسیده استفاده می شود. این روش ها به عنوان گزینه های غیرمستقیم شناخته می شوند و معمولاً در مواردی که آسیب دندان زیاد است، اما دندان به اندازه ای سالم است که نیاز به روکش کامل ندارد، به کار می روند.
اینله (Inlay)
اینله ها معمولاً برای ترمیم دندان های پشتی (مولر ها) و دندان هایی که دارای آسیب یا پوسیدگی در ناحیه مرکزی دندان هستند، استفاده می شوند. اینله ها به طور خاص برای پر کردن حفره های دندان طراحی می شوند و درون دندان قرار می گیرند.مراحل اینله:
تشخیص و آماده سازی: دندانپزشک دندان را معاینه کرده و بافت پوسیده را حذف می کند.تهیه قالب:از دندان آسیب دیده قالب گیری می شود.ساخت اینله:قالب به آزمایشگاه ارسال می شود و اینله از مواد مانند سرامیک، کامپوزیت یا طلا ساخته می شود.نصب اینله:پس از آماده شدن اینله، دندانپزشک آن را درون دندان قرار می دهد و با چسب های خاص آن را ثابت می کند.
آنله (Onlay)
آنله ها مشابه اینله ها هستند، اما برای ترمیم دندان هایی که آسیب بیشتری دیده اند و نیاز به پوشش بیشتری دارند، استفاده می شوند. آنله ها معمولاً بر روی دندان قرار می گیرند و می توانند ناحیه ای از دندان را که شامل یکی یا چندین قله دندان است، پوشش دهند.مراحل آنله:تشخیص و آماده سازی:مشابه روش اینله، دندانپزشک دندان را معاینه کرده و بافت آسیب دیده را حذف می کند.تهیه قالب:از دندان آسیب دیده قالب گیری می شود.ساخت آنله:قالب به آزمایشگاه ارسال می شود و آنله از مواد مختلف ساخته می شود.نصب آنله:پس از آماده شدن آنله، دندانپزشک آن را بر روی دندان قرار می دهد و با چسب های خاص آن را ثابت می کند.مزایا:زیبایی: اینله ها و آنله ها معمولاً به رنگ دندان هستند و به خوبی با دندان های طبیعی هماهنگ می شوند.دوام: این روش ها معمولاً مقاوم و بادوام هستند و می توانند سال ها بدون نیاز به تعویض باقی بمانند.حفظ ساختار دندان:این روش ها به حفظ بیشتر ساختار طبیعی دندان کمک می کنند.معایب:هزینه: هزینه اینله ها و آنله ها معمولاً بیشتر از پر کردن دندان به روش های سنتی است.
زمان بر بودن: این روش ها نیاز به چندین جلسه دارند، زیرا ساخت اینله یا آنله در آزمایشگاه زمان بر است.
به طور کلی، اینله ها و آنله ها گزینه های مؤثری برای ترمیم دندان های آسیب دیده هستند و می توانند به بهبود عملکرد و زیبایی دندان ها کمک کنند.
پر کردن موقت :
پر کردن موقت دندان ها یک روش دندانپزشکی است که به طور موقت برای ترمیم دندان های آسیب دیده یا پوسیده استفاده می شود. این روش معمولاً به عنوان یک راه کار موقتی قبل از انجام درمان های دائمی تر مانند پر کردن دائمی، روکش یا درمان ریشه انجام می شود. مراحل و ویژگی های پر کردن موقت دندان ها به شرح زیر است:تشخیص و آماده سازی: دندانپزشک ابتدا دندان را معاینه کرده و ناحیه آسیب دیده را شناسایی می کند. پس از بی حس کردن ناحیه، بافت پوسیده یا آسیب دیده حذف می شود.تمیز کردن ناحیه: پس از حذف بافت آسیب دیده، ناحیه تمیز می شود تا از هرگونه باکتری و ذرات باقی مانده پاک شود.انتخاب ماده پرکننده موقت: دندانپزشک از مواد مخصوص پر کردن موقت استفاده می کند. این مواد معمولاً شامل رزین های موقتی یا مواد آمالگام موقت هستند که به راحتی قابل حذف و جایگزینی هستند.پر کردن دندان: ماده پرکننده موقت به آرامی در فضای خالی دندان قرار می گیرد و دندانپزشک آن را به شکل مناسب در می آورد.تنظیم و بررسی:پس از پر کردن، دندانپزشک سطح دندان را بررسی می کند تا اطمینان حاصل کند که پر کردن موقت به درستی انجام شده و با دندان های دیگر هماهنگ است.مزایا و معایب پر کردن موقت دندان ها:مزایا:
سرعت: پر کردن موقت معمولاً سریع تر از پر کردن دائمی انجام می شود و می تواند در یک جلسه انجام شود.
هزینه کمتر: هزینه پر کردن موقت معمولاً کمتر از پر کردن دائمی است.
حفاظت موقت: این روش به محافظت از دندان آسیب دیده کمک می کند و از درد و عفونت های احتمالی جلوگیری می کند.
معایب:
دوام کم: پر کردن موقت به طور کلی دوام کمتری نسبت به پر کردن دائمی دارد و ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد.
عدم زیبایی: مواد پرکننده موقت معمولاً از نظر زیبایی به اندازه مواد دائمی جذاب نیستند.
نیاز به درمان دائمی: پر کردن موقت تنها یک راه کار موقتی است و در نهایت نیاز به درمان دائمی دارد.
پر کردن موقت دندان ها معمولاً در شرایط اضطراری یا زمانی که بیمار نیاز به زمان بیشتری برای تصمیم گیری در مورد درمان دائمی دارد، انجام می شود. پس از انجام پر کردن موقت، بیمار باید به دندانپزشک مراجعه کند تا درمان دائمی مناسب انجام شود.
پر کردن دندان با لیزر :
پر کردن دندان با لیزر یک روش نوین و پیشرفته در دندانپزشکی است که از فناوری لیزر برای درمان پوسیدگی دندان و ترمیم آن استفاده می شود. این روش به دلیل دقت بالا و کم درد بودن، به طور فزاینده ای مورد توجه قرار گرفته است. در زیر به مراحل و ویژگی های پر کردن دندان با لیزر اشاره می شود:تشخیص و آماده سازی: دندانپزشک ابتدا دندان را معاینه کرده و ناحیه آسیب دیده را شناسایی می کند. در این مرحله، ممکن است از تصاویر رادیوگرافی برای تعیین میزان پوسیدگی استفاده شود.بی حسی: در بسیاری از موارد، استفاده از لیزر به بی حسی موضعی نیاز ندارد، اما در صورت نیاز، دندانپزشک ممکن است از بی حسی استفاده کند تا بیمار احساس راحتی بیشتری داشته باشد.استفاده از لیزر: دندانپزشک با استفاده از دستگاه لیزر، بافت پوسیده دندان را به دقت حذف می کند. لیزر به طور خاص طراحی شده است تا بافت های نرم و سخت دندان را هدف قرار دهد و بدون آسیب به بافت های سالم اطراف، پوسیدگی را از بین ببرد.تمیز کردن ناحیه: پس از حذف بافت پوسیده، ناحیه تمیز می شود تا از هرگونه باکتری و ذرات باقی مانده پاک شود.پر کردن دندان:پس از آماده سازی ناحیه، دندانپزشک ماده پرکننده مناسب (مانند کامپوزیت یا آمالگام) را در فضای خالی دندان قرار می دهد و آن را شکل می دهد.پولیش و تنظیم: پس از پر کردن، دندانپزشک سطح دندان را پولیش کرده و در صورت نیاز، تنظیمات لازم را انجام می دهد تا دندان به خوبی با دندان های دیگر هماهنگ شود.مزایا و معایب پر کردن دندان با لیزر:مزایا:
دقت بالا: لیزر به دندانپزشک این امکان را می دهد که با دقت بیشتری بافت پوسیده را حذف کند و آسیب کمتری به بافت های سالم وارد کند.
کم درد بودن: بسیاری از بیماران در حین درمان با لیزر احساس درد کمتری دارند و در برخی موارد نیازی به بی حسی نیست.
کاهش خونریزی: لیزر به دلیل خاصیت انعقاد خون، خونریزی را کاهش می دهد و به بهبود سریع تر کمک می کند.
کاهش نیاز به درمان های بعدی: با دقت بالای لیزر، احتمال نیاز به درمان های اضافی کاهش می یابد.
معایب:
هزینه بالاتر: درمان با لیزر معمولاً هزینه بیشتری نسبت به روش های سنتی دارد.
دستگاه های خاص: نیاز به تجهیزات خاص و تخصصی برای انجام درمان با لیزر وجود دارد که ممکن است در همه مطب ها در دسترس نباشد.
پر کردن دندان با لیزر یک گزینه مؤثر و راحت برای درمان پوسیدگی دندان است و می تواند به بهبود تجربه بیمار در دندانپزشکی کمک کند. با این حال، انتخاب این روش باید با مشاوره دندانپزشک انجام شود تا بهترین گزینه برای شرایط خاص هر بیمار تعیین گردد.
پر کردن دندان بدون عصب کشی :
پر کردن دندان بدون عصب کشی یک روش مؤثر برای ترمیم دندان های آسیب دیده است و می تواند به حفظ سلامت دندان ها و جلوگیری از مشکلات جدی تر کمک کند. مراجعه منظم به دندانپزشک و تشخیص به موقع پوسیدگی می تواند به این فرایند کمک کند.
مزایا:
حفظ عصب دندان: این روش به حفظ عصب دندان کمک می کند و از عصب کشی غیر ضروری جلوگیری می کند.
درد کمتر: معمولاً این روش درد کمتری نسبت به عصب کشی دارد و بهبودی سریع تری دارد.
زمان کمتر: پر کردن دندان معمولاً در یک جلسه انجام می شود و نیازی به چندین جلسه ندارد.
معایب:
محدودیت در پوسیدگی: اگر پوسیدگی به عصب دندان برسد، دیگر نمی توان از این روش استفاده کرد و نیاز به عصب کشی خواهد بود.
احتمال عفونت: اگر بافت پوسیده به طور کامل حذف نشود، ممکن است عفونت و مشکلات بعدی ایجاد شود.
بهترین مواد برای پرکردن دندان چیست و تفاوت های بین مواد مختلف چیست ؟
روش های پر کردن دندان به طور تخصصی شامل مراحل و تکنیک های مختلفی است که بسته به نوع ماده پرکننده و شرایط دندان متفاوت است. در زیر به توضیح روش های رایج پر کردن دندان می پردازیم:
پر کردن دندان با آمالگام
تشخیص و آماده سازی: دندانپزشک ابتدا دندان را معاینه کرده و ناحیه آسیب دیده را مشخص می کند. سپس با استفاده از بی حسی موضعی، ناحیه را بی حس می کند.حذف بافت پوسیده: با استفاده از ابزارهای دندانپزشکی، بافت پوسیده دندان حذف می شود تا فضای خالی برای پر کردن دندان ایجاد شود.پر کردن دندان: آمالگام به صورت مایع آماده می شود و در فضای خالی دندان قرار می گیرد. سپس دندانپزشک آن را فشرده و شکل می دهد.پولیش: پس از سخت شدن آمالگام، دندانپزشک سطح دندان را پولیش می کند تا صاف و طبیعی به نظر برسد.
پر کردن دندان با کامپوزیت
تشخیص و آماده سازی: مشابه روش آمالگام، دندانپزشک ابتدا ناحیه آسیب دیده را بی حس کرده و بافت پوسیده را حذف می کند.آماده سازی سطح دندان: سطح دندان با یک ماده خاص آماده می شود تا چسبندگی کامپوزیت افزایش یابد.پر کردن دندان: کامپوزیت به صورت لایه لایه در فضای خالی دندان قرار می گیرد. هر لایه با استفاده از نور UV سخت می شود.شکل دهی و پولیش: پس از پر کردن دندان، دندانپزشک آن را شکل داده و سطح دندان را پولیش می کند تا ظاهری طبیعی داشته باشد.
پر کردن دندان با سرامیک
تشخیص و آماده سازی: دندانپزشک دندان را معاینه کرده و بافت پوسیده را حذف می کند. سپس دندان را برای دریافت قالب آماده می کند.تهیه قالب: از دندان قالب گیری می شود تا پرکننده سرامیکی به درستی طراحی شود.ساخت پرکننده: پرکننده سرامیکی در آزمایشگاه ساخته می شود و سپس در جلسه بعدی به دندان متصل می شود.چسباندن و پولیش: پرکننده سرامیکی با استفاده از چسب های خاص به دندان متصل می شود و سپس سطح آن پولیش می شود.
پر کردن دندان با طلا
تشخیص و آماده سازی: مشابه روش های دیگر، دندانپزشک دندان را بی حس کرده و بافت پوسیده را حذف می کند.تهیه قالب: از دندان قالب گیری می شود تا پرکننده طلایی به درستی طراحی شود.ساخت پرکننده: پرکننده طلا در آزمایشگاه ساخته می شود و سپس در جلسه بعدی به دندان متصل می شود.چسباندن و پولیش: پرکننده طلا با استفاده از چسب های خاص به دندان متصل می شود و سپس سطح آن پولیش می شود.
پر کردن دندان با مواد دیگر
مواد جدید: در سال های اخیر، مواد جدیدی مانند مواد بیو سرامیکی و مواد نانوکامپوزیتی نیز برای پر کردن دندان ها توسعه یافته اند که ویژگی های خاصی دارند و می توانند گزینه های مناسبی برای پر کردن دندان باشند.
هر یک از این روش ها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و انتخاب بهترین روش بستگی به شرایط دندان، نیازهای بیمار و توصیه دندانپزشک دارد.
مراحل پرکردن دندان
معاینه توسط پزشک متخصص
بی حسی
حذف بافت پوسیده
تمیز کردن محل پرکردن دندان
برسی نهایی
هزینه های پرکردن دندان
هزینه پر کردن دندان می تواند بسته به چندین عامل متفاوت باشد، از جمله:
نوع ماده پرکننده: هزینه پر کردن دندان با مواد مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، پر کردن با آمالگام معمولاً هزینه کمتری نسبت به پر کردن با کامپوزیت یا سرامیک دارد. پر کردن با طلا نیز معمولاً هزینه بالاتری دارد.
محل دندان: هزینه پر کردن دندان های جلو (که معمولاً با مواد زیبایی مانند کامپوزیت پر می شوند) ممکن است بیشتر از دندان های پشتی باشد.
میزان آسیب: اگر دندان آسیب دیده نیاز به درمان های اضافی داشته باشد (مانند عصب کشی یا ترمیم های بزرگ تر)، هزینه ها افزایش می یابد.
به طور کلی، هزینه پر کردن دندان به طور میانگین 2.500.000 برای هر دندان می باشد. برای دریافت اطلاعات دقیق تر و برآورد هزینه، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید و از او درباره هزینه های مربوط به درمان خاص خود سوال کنید.
سوالات متداول پر کردن دندان
در زیر به برخی از سوالات متداول درباره پر کردن دندان پاسخ داده شده است:
زمان لازم برای پر کردن دندان: زمانی که دندان دچار پوسیدگی یا آسیب شده باشد ولی معمولا بین 15 دقیقه تا 30 دقیقه می باشد
درد در حین پر کردن: معمولاً با بی حسی موضعی انجام می شود و درد شدید وجود ندارد.
انواع مواد پرکننده: شامل آمالگام، کامپوزیت، سرامیک و طلا.
مدت زمان پر کردن: معمولاً از 20 دقیقه تا یک ساعت طول می کشد.
مراقبت پس از پر کردن: بهداشت دهان و دندان باید رعایت شود و به دندانپزشک مراجعه منظم داشته باشید.
دائمی بودن پر کردن: پر کردن دندان می تواند چندین سال دوام داشته باشد، اما ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد.
هزینه پر کردن دندان: بسته به نوع ماده، محل دندان و میزان آسیب متفاوت است.