ترتیب افتادن دندان شیری کودکان به همراه زمان رویش دندان ها

دندان درآوردن یک نقطه عطف در روند رشد کودک است که معمولاً بین 6 تا 12 ماهگی شروع می شود. این مرحله نشان‌دهنده رویش اولین مجموعه دندان‌های کودک است و اغلب با طیف وسیعی از علائم و رفتارهای متمایز خود را نشان می دهد. بیایید به جزئیات ترتیب افتادن دندان شیری کودکان به همراه زمان رویش دندان ها که اهمیت زیادی در رشد کودکان دارد بپردازیم.

زمان رویش دندان:

دندان درآوردن از نوزادی به نوزاد دیگر می تواند متفاوت باشد، اما عموماً رویش دندان از سن 6 ماهگی شروع می شود و می تواند تا 3 سالگی ادامه یابد. با این حال، فعال‌ترین مرحله دندان درآوردن، زمانی است که اکثر دندان‌های شیری بیرون می‌آیند، معمولاً در 2 سال اول اتفاق می‌افتد.

علائم و نشانه‌های اولیه رویش دندان:

والدین و مراقبان ممکن است متوجه چندین علامت و نشانه رایج شوند که نشان می‌دهد کودک در حال دندان درآوردن است. این شامل:

• آب دهان: افزایش تولید بزاق یکی از بارزترین علائم دندان درآوردن است. ممکن است در این زمان بیش از حد نوزادان آب دهان  داشته باشند که منجر به خیس شدن لباس و پیش بند می شود.
• تحریک پذیری: دندان درآوردن می تواند برای نوزادان ناراحت کننده و گاهی دردناک باشد که می تواند آنها را عصبانی و تحریک پذیر کند. آنها ممکن است بیشتر گریه کنند و در خواب مشکل داشته باشند.
• جویدن اشیا: نوزادان به طور غریزی با جویدن اشیا به دنبال تسکین ناراحتی دندان درآوردن هستند. این می تواند شامل هر چیزی که در دسترس آنها باشد، مانند اسباب بازی، انگشتان یا حتی مبلمان باشد.
• تورم و حساسیت لثه: لثه‌ها ممکن است با فشار دادن دندان‌ها متورم، قرمز و حساس شوند. این می تواند باعث ناراحتی و تمایل به خوردن چیزها برای تسکین شود.

 

ترتیب افتادن دندان شیری کودکان به همراه زمان رویش دندان‌ها

همان‌طور که یک توالی برای رویش دندان‌های شیری نیز وجود دارد، یک توالی برای افتادن آنها نیز وجود دارد،  معمولاً دندان‌ها به همان ترتیبی که درآمده‌اند می‌ریزند. با این حال، تغییرات ممکن است رخ دهد.

ترتیب رویش دندان‌ها:

اولین مجموعه از دندان‌هایی که در طول فرایند دندان درآوردن ظاهر می‌شوند، معمولاً دندان‌های ثنایای مرکزی پایینی هستند. این دو دندان جلویی در فک پایین هستند. به دنبال این، ترتیب رویش دندان به طور کلی به شرح زیر است:

1.  ثنایای مرکزی پایین
2. دندان‌های ثنایای جانبی فوقانی
3. ثنایای مرکزی فوقانی
4. دندان‌های ثنایای جانبی تحتانی
5. آسیاب اول (دندان‌های عقب)
6. نیش یا کاسپید (دندان‌های نوک تیز)
7. دندان آسیاب دوم

این الگو معمولاً مجموعه 20 دندان شیری را در دهان کودک کامل می‌کند. توجه به این نکته ضروری است که در ترتیب و زمان رویش دندان در میان نوزادان می‌تواند تغییراتی داشته باشد.

 

جدول ترتیب افتادن دندان شیری

شماره دندان	نام دندان	ما افتادن دندان
1	ثنایای مرکزی (فک پایین)	6-7 سال
2	ثنایای مرکزی (فک بالا)	6-7 سال
3	ثنایای جانبی (فک پایین)	7-8 سال
4	ثنایای جانبی (فک بالا)	7-8 سال
5	مولر اول (فک بالا)	9-11 سال
6	مولر اول (فک پایین)	9-11 سال
7	نیش (فک بالا)	10-12 سال
8	نیش (فک پایین)	10-12 سال
9	مولر دوم (فک بالا)	10-12 سال
10	مولر دوم (فک پایین)	10-12 سال

مقابله با درد دندان درآوردن:

والدین و مراقبان می‌توانند چندین مرحله را برای کمک به کاهش ناراحتی کودک در هنگام دندان درآوردن انجام دهند:

اسباب‌بازی‌های دندان درآوردن: اسباب‌بازی‌های دندان درآوری را تهیه کنید که برای خنک شدن در یخچال طراحی شده‌اند، زیرا سرما می‌تواند لثه‌های دردناک را هنگام جویدن کودک تسکین دهد.

ماساژ ملایم لثه: با استفاده از انگشت تمیز، لثه‌های کودک را به آرامی ماساژ دهید تا کمی از ناراحتی و درد جلوگیری کند.

تسکین درد بدون نسخه: در مورد استفاده از ژل‌های دندان درآوردن بدون نسخه یا داروهایی که برای نوزادان طراحی شده‌اند، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید. همیشه دوزها و دستورالعمل‌های توصیه شده را دنبال کنید.

حواس‌پرتی: کودک را با اسباب‌بازی‌ها، آهنگ‌ها یا بازی‌ها درگیر کنید تا حواس او را از ناراحتی دور کنید.

بهداشت دهان و دندان خوب: حتی قبل از بیرون آمدن کامل اولین دندان‌ها، ضروری است که یک برنامه بهداشت دهان و دندان ملایم ایجاد کنید. پس از تغذیه لثه‌ها را با یک پارچه تمیز و مرطوب پاک کنید تا باقی مانده شیر یا شیر خشک پاک شود.

 

آشنایی با دندان‌های شیری

دندان‌های شیری اولین مجموعه دندان‌هایی هستند که در دهان کودک رویش می‌کنند. در کل 20 دندان شیری وجود دارد: 8 دندان ثنایا، 4 دندان نیش و 8 دندان آسیاب. آنها نقش مهمی در کمک به کودک در یادگیری صحبت کردن و جویدن غذا دارند.

دندان‌های شیری مجموعه اولیه دندان‌هایی هستند که در دهان کودک ظاهر می‌شوند. این دندان‌ها موقتی هستند و به‌عنوان مکان‌هایی برای دندان‌های دائمی یا بالغ عمل می‌کنند که در نهایت جایگزین آن‌ها می‌شوند. درک ویژگی‌ها و اهمیت دندان‌های شیری برای والدین و مراقبان ضروری است. بیایید به جزئیات بپردازیم:

1. تعداد کل و انواع دندان‌های شیری:

در کل 20 دندان شیری در دهان کودک وجود دارد. اینها را می توان بر اساس موقعیت و عملکردشان به سه نوع دسته بندی کرد:

دندان‌های ثنایا (ثنایای مرکزی و جانبی): در مجموع هشت دندان ثنایا وجود دارد که چهار دندان در فک بالا و چهار دندان در فک پایین وجود دارد. این دندان‌ها دندان‌های پیشانی صافی هستند که برای گاز گرفتن و بریدن غذا استفاده می‌شوند.

نیش (Cuspids): چهار دندان نیش در دهان وجود دارد که دو عدد در فک بالا و دو عدد در فک پایین وجود دارد. دندان‌های نیش دندان‌های نوک تیز هستند که به گرفتن غذا کمک می‌کنند.

دندان آسیاب: هشت دندان آسیاب در دهان کودک وجود دارد که چهار دندان در فک بالا و چهار دندان در فک پایین وجود دارد. مولرها دندان‌های پهن و مسطحی هستند که برای آسیاب کردن و خرد کردن غذا طراحی شده‌اند.

2. هدف و اهمیت دندان‌های شیری:

دندان‌های شیری در طول رشد اولیه کودک چندین عملکرد مهم را انجام می‌دهند:

جویدن و هضم: دندان‌های شیری کودک را قادر می‌سازد تا غذاهای جامد را به درستی بجود. جویدن مؤثر به فرایند هضم کمک می‌کند و تضمین می‌کند که کودک مواد مغذی ضروری را از رژیم غذایی خود دریافت می‌کند.

رشد گفتار: این دندان‌ها نقش حیاتی در گفتار دارند. قرار گرفتن دندان‌های شیری به کودکان کمک می‌کند تا تلفظ صحیح کلمات را بیاموزند و الگوهای گفتاری واضحی ایجاد کنند.

فاصله و تراز: دندان‌های شیری فضایی را در فک‌ها برای رویش نهایی دندان‌های دائمی حفظ می‌کنند. فاصله و تراز مناسب دندان‌های شیری به تراز شدن دندان‌های بالغ در هنگام بیرون آمدن کمک می‌کند.

زیبایی ظاهری : دندان‌های شیری سالم به ظاهر کلی صورت و لبخند کودک کمک می‌کند. آنها همچنین می‌توانند اعتماد به نفس و تعاملات اجتماعی کودک را تقویت کنند.

 

3. حفظ سلامت دهان و دندان شیری:

بهداشت دهان و دندان مناسب برای دندان‌های شیری برای اطمینان از سلامت و تندرستی آنها ضروری است. والدین باید عادات خوب دندانپزشکی خود را از همان ابتدا ایجاد کنند، از جمله:

• قبل از بیرون آمدن اولین دندان‌ها، لثه‌ها را به آرامی با یک پارچه نرم تمیز کنید.
• مسواک زدن دندان‌ها با یک مسواک نرم و آب به محض ظاهر شدن.
• پرهیز از نوشیدنی‌ها و تنقلات شیرین، به ویژه هنگام خواب.
• برنامه ریزی منظم معاینات دندانپزشکی برای نظارت بر سلامت و رشد دندان‌های شیری.

در نتیجه، دندان‌های شیری پایه ای برای سلامت و رشد دهان و دندان کودک هستند. آنها عملکردهای مهمی را در گفتار، جویدن و زیبایی شناسی صورت انجام می‌دهند و در عین حال به عنوان نگهدارنده دندان‌های دائمی که جایگزین آنها می‌شوند نیز عمل می‌کنند. مراقبت و توجه مناسب به دندان‌های شیری برای اطمینان از رشد دهان و دندان سالم کودک ضروری است.

4. توالی رویش و ریزش:

دندان‌های شیری معمولاً در هنگام رویش دنباله خاصی را دنبال می‌کنند و در نهایت برای ایجاد دندان‌های دائمی ریخته می‌شوند. الگوی کلی رویش به شرح زیر است:

• دندان‌های ثنایای مرکزی: این دندان‌ها اولین دندان‌های شیری هستند که معمولاً در حدود 6 تا 10 ماهگی ظاهر می‌شوند.
• دندان‌های ثنایای جانبی: این دندان‌ها معمولاً از دندان‌های ثنایای مرکزی پیروی می‌کنند و حدود 9 تا 13 ماهگی ظاهر می‌شوند.
• آسیاب اول: دندان‌های آسیاب اول بین 13 تا 19 ماهگی ظاهر می‌شوند.
• نیش‌ها (Cuspids): سگ‌های نیش در ردیف بعدی قرار دارند که معمولاً بین 16 تا 22 ماهگی رویش می‌کنند.
• مولر دوم: دندان آسیاب دوم آخرین دندان‌های شیری هستند که معمولاً بین 25 تا 33 ماهگی ظاهر می‌شوند.

با گذشت زمان، این دندان‌های شیری به تدریج می‌ریزند و دندان‌های دائمی شروع به رویش می‌کنند. این روند معمولاً از سن 6 سالگی شروع می شود و در دوران کودکی و نوجوانی ادامه می‌یابد.

 

اهمیت توالی رویش دندان شیری:

توالی رویش دندان شیری دلخواه نیست. چندین هدف مهم را دنبال می‌کند:

• رشد جویدن: رویش متوالی انواع مختلف دندان به کودک این امکان را می‌دهد به تدریج توانایی گاز گرفتن و جویدن خود را توسعه می‌دهند. این پیشرفت با نیازهای غذایی در حال تکامل کودک مطابقت دارد.
• رشد گفتار: قرار گرفتن این دندان‌ها نیز نقش مهمی در رشد گفتار کودک دارد. تراز مناسب دندان‌ها باعث می شود که کلمات و صداها تلفظ واضح‌تری داشته باشند.
• حفظ فضا: دندان‌های شیری به حفظ فضای فک برای رویش نهایی دندان‌های دائمی کمک می‌کنند. هم ترازی و فاصله مناسب آن‌ها پایه و اساس هم ترازی دندان‌های بالغ را در هنگام بیرون آمدن می‌گذارد.
• درک توالی رویش دندان شیری برای والدین و مراقبان بسیار ارزشمند است. معاینات منظم دندانپزشکی و رعایت بهداشت دهان و دندان برای اطمینان از سلامت و تندرستی این دندان‌های موقت ضروری است و زمینه را برای انتقال به دندان‌های دائمی در دوران کودکی فراهم می‌کند.

 

سن معمولی ریزش دندان های شیری

سن معمولی ریزش دندان شیری ثنایای مرکزی پایین: 6-7 سال

روند ریزش معمولاً با ثنایای مرکزی پایین شروع می شود. این دو دندان جلویی در فک پایین هستند. آنها اغلب اولین دندان‌هایی هستند که می‌افتند و راه را برای دندان‌های ثنایای تحتانی دائمی باز می‌کنند.

سن معمولی ریزش دندان شیری ثنایای مرکزی (فک بالا): 6-7 سال

دندان‌های ثنایای مرکزی فوقانی اندکی پس از دندان‌های تحتانی دنباله روی می‌کنند. این دو دندان جلویی در فک بالا هستند. ریختن این دندان‌ها فضایی را برای دندان‌های ثنایای فوقانی دائمی فراهم می‌کند.

سن معمولی ریزش دندان شیری ثنایای جانبی (فک پایین): 7-8 سال

بعد از ثنایای مرکزی، دندان‌های ثنایای جانبی تحتانی در ردیف بعدی قرار دارند که می‌افتند. اینها دندان‌های مجاور دندان‌های ثنایای مرکزی در فک پایین هستند. ریختن آنها بخشی از پیشرفت طبیعی انتقال از دندان‌های شیری به دندان‌های دائمی است.

سن معمولی ریزش دندان شیری ثنایای جانبی (فک بالا):

سن معمولی ریزش: 7-8 سال

دندان‌های ثنایای جانبی فوقانی در فک بالا از یک جدول زمانی مشابه با همتایان تحتانی خود پیروی می‌کنند. آنها می‌افتند تا راه را برای دندان‌های ثنایای جانبی دائمی باز کنند.

سن معمولی ریزش دندان شیری مولر اول (فک بالا):

سن معمولی ریزش: 9-11 سال

مولرهای اول که در پشت فک بالا قرار دارند، اولین مجموعه از دندان‌های آسیاب هستند که می‌ریزند. این معمولاً در سنین 9 تا 11 سالگی رخ می‌دهد و فضایی را برای دندان‌های آسیاب دوم دائمی فراهم می‌کند.

سن معمولی ریزش دندان شیری مولر اول (فک پایین): 9-11 سال

مولرهای اول پایینی روی فک پایین از الگوی ریزش مشابهی با همتایان بالایی خود پیروی می‌کنند. آنها راه را برای مولر دوم دائمی باز می‌کنند.

سن معمولی ریزش دندان شیری نیش بالا (فک بالا): 10-12 سال

دندان نیش که به نام کاسپید نیز شناخته می شود، دندان‌های نوک تیز هستند که در کنار دندان‌های ثنایای جانبی قرار دارند. آنها معمولاً در حدود 10 تا 12 سالگی می‌افتند و راه را برای نیش‌های دائمی آماده می‌کنند.

سن معمولی ریزش دندان شیری نیش پایین (فک پایین): 10-12 سال

نیش‌های پایینی منعکس کننده الگوی ریزش نیش‌های بالایی هستند. آنها معمولاً در همان محدوده سنی قرار می‌گیرند.

سن معمولی ریزش دندان شیری مولر دوم (فک بالا):10-12 سال

دندان‌های آسیاب دوم در فک بالا که در پشت دندان‌های آسیاب اول قرار دارند، حدود 10 تا 12 سالگی می‌ریزند. این باعث ایجاد فضایی برای مولر دوم دائمی می شود.

سن معمولی ریزش دندان شیری مولر دوم (فک پایین): 10-12 سال

مانند دندان‌های آسیای دوم بالا، دندان‌های آسیاب دوم پایین تقریباً در همان سن می‌ریزند و به دندان‌های آسیاب دوم دائمی اجازه می‌دهند جای خود را بگیرند.

تأثیر افتادن دندان شیری بر روی دندان‌های دائمی

سلامت و موقعیت دندان‌های شیری به طور مستقیم بر روی تراز شدن دندان‌های دائمی تأثیر می‌گذارد. برای جلوگیری از مشکلات درازمدت، هر مشکلی مانند شلوغی بیش از حد یا شکاف‌ها باید به سرعت برطرف شود.

 

حمایت تغذیه‌ای برای دندان‌های سالم

یک رژیم غذایی متعادل و غنی وجود مواد مغذی ضروری مانند کلسیم و ویتامین D برای رشد سالم دندان بسیار مهم است.

 

نگرانی‌ها و راه‌حل‌های مشترک

اگر دندان‌های فرزندتان از رویش یا ریزش معمولی پیروی نمی‌کند، طبیعی است که نگران باشید. مشاوره با دندانپزشک اطفال می تواند اطلاعات و راه‌حل‌های ارزشمندی را ارائه دهد.

اهمیت ترتیب افتادن دندان‌های شیری و لق شدن زود هنگام آن

توالی افتادن دندان‌های شیری به چند دلیل حیاتی است:

• نگهداری از فضا: دندان‌های شیری به عنوان جای‌گیر برای دندان‌های دائمی عمل می‌کنند. ترتیب افتادن آنها تضمین می‌کند که فضای کافی و تراز برای رویش صحیح دندان‌های دائمی وجود دارد.
• رشد گفتار: ریزش به موقع به درستی امکان ایجاد الگوهای گفتاری واضح را در کودکان فراهم می‌کند.
• جویدن و تغذیه: از دست دادن متوالی دندان تضمین می‌کند که کودکان می‌توانند غذاهای مختلف را به اندازه کافی بجوند و  و به تغذیه و سلامت کلی آنها کمک کند.
• زیبایی و اعتماد به نفس: ریختن به موقع دندان‌های شیری به حفظ لبخندی با اعتماد به نفس و افزایش عزت نفس کودک کمک می‌کند.

 

مراقبت پس از افتادن دندان شیری

پس از افتادن دندان شیری، انجام مراحل زیر ضروری است:

1. بهداشت دهان و دندان را حفظ کنید: برای جلوگیری از ایجاد پلاک و عفونت، کودک خود را تشویق کنید تا دندان‌های خود را به طور منظم مسواک بزند.
2. شستشو با آب نمک گرم: شستشوی ملایم با آب نمک گرم می تواند به تسکین ناحیه و تمیز نگه داشتن آن کمک کند.
3. از ایجاد مزاحمت در ناحیه خودداری کنید: به کودک خود توصیه کنید برای جلوگیری از عفونت، شکاف جدید را با زبان یا انگشتان خود لمس نکند.

 

چه زمانی مجبور به کشیدن دندان شیری هستیم؟

در برخی موارد ممکن است کشیدن دندان شیری ضروری باشد، به خصوص اگر:

• عفونت رخ می‌دهد: اگر حفره دندان کشیده شده عفونی شود، دندانپزشک ممکن است برداشتن آن را برای جلوگیری از گسترش عفونت توصیه کند.
• برای کمک به رویش دندان دائمی: اگر دندان شیری به طور طبیعی نمی‌افتد و مسیر دندان دائمی را مسدود می‌کند، ممکن است کشیدن دندان لازم باشد تا دندان دائمی به درستی وارد شود.
• پوسیدگی یا آسیب شدید: هنگامی که دندان شیری به شدت پوسیده یا آسیب دیده است و قابل ترمیم نیست، کشیدن دندان ممکن است بهترین گزینه برای حفظ سلامت دهان باشد.

 

پیشگیری توالی افتادن دندان‌های شیری کودکان همراه با زمان رویش دندان‌ها

برای جلوگیری از دست دادن زودرس دندان‌های شیری، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• بهداشت دهان و دندان: روش‌های صحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را از سنین پایین به کودک خود آموزش دهید تا از پوسیدگی دندان و بیماری لثه جلوگیری کند.
• معاینات منظم دندانپزشکی: معاینات منظم دندانپزشکی را برای کودک خود برنامه ریزی کنید تا هر گونه مشکل دندانی را زود تشخیص داده و برطرف کند.
• رژیم غذایی متعادل: اطمینان حاصل کنید که کودک شما یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی ضروری برای دندان‌ها و لثه‌های سالم مصرف می‌کند.
• محافظ دهان: اگر کودک شما در ورزش‌های تماسی شرکت می‌کند، برای محافظت از دندان‌هایش در برابر آسیب، از محافظ دهان استفاده کنید.
• غذاها و نوشیدنی‌های شیرین را محدود کنید: مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین را در کودک خود کاهش دهید، زیرا می‌توانند به پوسیدگی دندان کمک کنند.

در نتیجه، ترتیب افتادن دندان‌های شیری برای نظارت بر رشد دندان کودک شما حیاتی است. مراقبت از ریختن دندان‌های بعد از شیر، کشیدن به موقع در صورت لزوم و اقدامات پیشگیرانه همگی نقش مهمی در حفظ سلامت دهان و دندان کودک شما و تضمین انتقال آرام به دندان‌های دائمی دارند. معاینات منظم دندانپزشکی و رعایت بهداشت دهان و دندان

نتیجه

توالی رویش و ریختن دندان‌های شیری برای والدین و مراقبان ضروری است. این کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که ریختن دندان‌های شیری و انتقال به دندان‌های دائمی به آرامی و بدون عارضه انجام می شود. اگر در مورد رشد دندان یا روند ریزش کودک خود نگرانی دارید، توصیه می شود برای راهنمایی با دندانپزشکی اطفال مشورت کنید.

سؤالات متداول

از چه زمانی باید مسواک زدن کودکم را شروع کنم؟

به محض بیرون آمدن اولین دندان.

آیا شکاف بین دندان‌های شیری برای کودکان طبیعی است؟

بله، فضایی را برای دندان‌های دائمی بزرگ‌تر فراهم می‌کند.

اگر دندان شیری کودکم زودرس از دست رفت چه کار کنم؟

با دندانپزشک اطفال مشورت کنید.

چگونه می‌توانم بهداشت دهان و دندان را برای کودکم سرگرم کننده کنم؟

از خمیر دندان‌های طعم دار و نمودارهای پاداش استفاده کنید.

آیا مکیدن انگشت شست و استفاده از پستانک برای دندان کودکم مضر است؟

استفاده طولانی مدت می تواند روی تراز دندان‌ها تأثیر بگذارد و باید از آن اجتناب شود